ارزیابی کیفیت کارآزمائی های بالینی تصادفی کنترل شده پژوهشگران دانشگاه های علوم پزشکی ایران و تهران نمایه شده در PubMed با چک لیست CONSORT

نام نويسنده: امان اللهی,‌ علیرضا 

استاد(ان) راهنما: خانم هما طلاچی

استاد(ان) مشاور: آقاي دكتر حمید رواقی و خانم دکتر روح انگیز جمشیدی اورک

دانشکده و دانشگاه محل تحصیل: دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی تهران

تاریخ دفاع (ماه و سال): تیر 1390   

نشانی پست الکترونیکی: amanollahi [dot] a [at] gmail [dot] com

 

چکیده 

زمینه و هدف پژوهش

چکیده­­ها حاوی اطلاعات اصلی و مهم مقاله هستند که خواننده را به محتوای اطلاعاتی مقاله راهنمائی می­کنند. از این رو به ساختار و محتوای اطلاعاتی چکیده­ مقالات، با افزایش انتشار مجلات بیش از پیش تأکید می­شود. پژوهش حاضر به ارزیابی چکیده مقالات کارآزمائی­های بالینی تصادفی کنترل شده در PubMed نمایه شده­اند، پرداخته شد. کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده به عنوان بهترین نوع از مطالعات مداخله­ای در جهت درمان بیماران شناخته می­شود که با هدف ایجاد مداخله روی انسان انجام می­گیرد.

روش پژوهش

 این پژوهش از نوع پیمایشی توصیفی (مقطعی) است. جامعه پژوهش شامل 314 مقاله  از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده با وابستگی سازمانی به دانشگاه علوم پزشکی تهران (249) و دانشگاه علوم پزشکی ایران سابق (65)، است که در PubMed  است تا پایان سال 2010 نمایه شده بودند. در پژوهش حاضر هشت مورد از موارد خاص موجود در چک لیست CONSORT که از لحاظ روش­شناسی انجام و گزارش کارآزمایی های بالینی تصادفی کنترل شده، مد نظر ارزیابان کیفیت مقالات است، مورد بررسی قرار گرفت.

یافته های پژوهش

میانگین امتیاز کیفیت منتسب به چکیده مقالات با استفاده از چک لیست CONSORT، از امتیاز  8-0 برابر با 71/4 با انحراف استاندارد 02/1 به دست آمد. در این پژوهش هیچ یک از چکیده مقالات امتیاز کامل را کسب نکردند و بالاترین امتیاز کسب شده توسط چکیده مقالات امتیاز هفت بود. از میان طراحی نوع کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، کارآزمایی بالینی با شاهدهای موازی نسبت به سایر طراحی ها بیشتر مورد استفاده قرار گرفته  بود. اشاره به نوع تصادفی سازی، نوع کورسازی، تعداد مشارکت کنندگان درگیر در مطالعه از کیفیت مناسبی برخوردار  نبود. از لحاظ کاربرد نوع مداخله در مطالعات، دارو با 68% بیشتر از سایر مداخلات استفاده شده  بود. میزان استفاده از این نوع طراحی در حوزه های موضوعی علوم بالینی و علوم پایه، در حوزه موضوعی زنان و زایمان و روان پزشکی نسبت به سایر حوزه­های موضوعی بیشتر بود. از لحاظ زمان انتشار چکیده مقالات نمایه شده در PubMed بیشترین مقالات مربوط به سال 2008 بودند.

بحث و نتیجه گیری

کیفیت گزارش روش شناسی در مقالات کارآزمای بالینی تصادفی کنترل شده در حد مناسبی نیست. برای گزارش بهتر نتایج باید آموزش های لازم برای پژوهشگران و نویسندگان مقالات داده شود. علاوه بر این سردبیران مجلات باید دستورالعمل گزارش صحیح این نوع از مطالعات را در راهنمای نگارش مقالات مجلات درج نمایند تا شاهد هر چه بهتر شدن گزارش این دست از مطالعات توسط نویسندگان باشند.

کلیدواژه ها: روش شناسی پژوهش، ارزیابی انتقادانه  منابع، کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده، طراحی مطالعه، چک لیست CONSORT

تمامی حقوق مطالب محفوظ است

2013-2020©