نام نویسنده :نادری، محمدرامین
مقطع تحصیلی :کارشناسی ارشد

استاد راهنمای اول :پريرخ، مهري
استاد مشاور دوم :آقا محمديان شعر باف، حميد رضا
سال انتشار 1389 :
تعداد صفحات 235 :

چکیده: 

در فرایند رشد شناختی کودک از جنبه ذهنی، توانمندی‌هایی به دست می آورد که بر میزان شناخت او از محیط و چگونگی تعامل با آن، اثر گذاشته و به شکل گیری ساختارهاي ذهني او می انجامد. به اين دليل پیاژه اهمیت ویژه ای برای رشد شناختی كودكان در نظر گرفته و نقش تجربه در آن را بیش از آموزش می داند. وب، محیطی نوین و قابلیت هایی گسترده برای تجربه اندوزي، یادگیری و سرگرمی در مدرسه، كتابخانه و خانه براي کودکان فراهم کرده است. با این وجود، مشخص نیست این منابع اطلاعاتی تا چه میزانی می توانند بستری برای تجربه فعال در جهت بهبود رشد شناختی کودکان ایجاد کنند.

هدف از انجام پژوهش جاری تحلیل توانمندي وب سایت‌های کودکان 7 تا 11 سال در پرورش مهارت‌ها و ویژگی های مورد توجه در نیم دوره عملیات عینی از دیدگاه نظریه رشد شناختی پیاژه می باشد. این پژوهش کاربردی، با استفاده از روش های تحلیل محتوا و پیمایشی در دو بخش انجام شد. در بخش نخست برای ساخت ابزار گردآوری اطلاعات، پیشینه های موجود تحلیل و چهار مفهوم پایه ای "اجتماع پذیری"، "درک مفهوم های زمان و سرعت، فضا، مکان و طول و عدد"، "تفکر منطقی" و "کنجکاوی" شناسایی شد. براي گردآوري اطلاعات سياهه وارسي مورد استفاده قرار گرفت.

از آنجا كه تجربه مشابهي در پیشینه ها به دست نيامد، سياهه وارسي، بر پایه رهنمودهای ارائه شده توسط استافلبیم (Stufflebeam, 2000) براي طراحي اين ابزار، استفاده گردید. در اين فرايند، متغيرهاي كلي و جزئي در پیوند با هر مفهوم شناسايي شد. از تفسير برخي از رهنمودها و نيز متغیرهاي جزئي، 169 مصداق به دست آمد و به سیاهه وارسی راه یافت. با انجام دسته بندی، این مصداق ها در 7 طبقه کلی (متغیرهای کلان) و 18 طبقه فرعی (متغیرهای جزئی) قرار گرفتند. در اين فرايند، اعتبار هر مرحله از طراحي با مشورت با صاحب نظران و متخصصان كنترل شد.

بخشی از نمونه پژوهشی، 30 وب سایت انگلیسی که به روش نمونه گیری تصادفی نظام مند از سیاهه "بهترین وب سایت ها برای کودکان"[1]، انتخاب گردید را در بر گرفت. بخش دیگر را نیز 11 وب سايت فعال طراحي شده در ايران تشکیل داد که توسط دیگر پژوهش ها مناسب معرفی شده بودند. 

یافته ها نشان داد که وب سایت های مورد بررسی در بسترسازی برای پرورش چهار مفهوم پایه ای و در پی آن رشد شناختی نقش کمی دارند. در این میان، تفكر منطقي بيشتر در طراحي وب سايت ها مورد توجه بوده است. نتیجه آزمون فریدمن برای فرضیه نخست ثابت کرد که تفاوت معناداری میان میزان حضور هر یک از متغیرهای کلان در وب سایت های کودکان وجود دارد. انجام آزمون های t و U من ویتنی برای فرضیه دوم ثابت کرد که از نظر حضور متغیرهای کلان و جزئی، تفاوتی میان وب سایت های حاضر در دو گروه سرگرمی و آموزشی وجود ندارد. نتیجه آزمون دوم در راستای بیان های نظری بوده و نویدبخش می باشد اما نتیجه آزمون نخست به نقش کم این منابع، در رشد همه جانبه شناخت اشاره دارد. دستاوردهاي اين پژوهش،‌ جدول رتبه بندي وب سايت ها بر پایه معيارهاي رشد شناختي كودكان و سياهه ارزيابي و/يا طراحي وب سايت هاي مناسب براي كمك به آن مي باشد. اين ابزارها، الگوهاي مناسبي براي سه گروه از استفاده كنندگان آن می باشند: كتابخانه ها در طراحي و يا استفاده از وب سايت ها براي كمك به رشد شناختي كودكان؛ طراحان برای ايجاد چنين وب سايت هايي؛ و معلمان و والدين براي بهره گيري از آنها.
فهرست مندرجات - منابع و مواخذ - نتيجه گيري